Türkiye’de son yıllarda eğitim ve psikolojik danışmanlık alanında yaşama geçirilen “manevi rehber” uygulaması, kamuoyunda ve akademik çevrelerde tartışma konusu oldu.
Psikolojik danışmanlık ve rehberlik (PDR) mezunlarıyla ruh sağlığı profesyoneli Diyanet İşleri Başkanlığı ve bazı üniversitelerce desteklenen bu uygulamanın mesleki alan ihlali yarattığını savunuyor. 2025’te PDR mezunlarının yalnızca yüzde 44’ü mesleki alanda istihdam edilebildi. Uzmanlara göre, bu tablo alan dışı uygulamaların yaygınlaşmasıyla daha da derinleşiyor.
‘UZMANLARCA SUNULMALI’
Cumhuriyet’e konuşan Türkiye Psikiyatri Derneği 2. Başkanı Prof. Dr. Ejder Akgün Yıldırım, “Ruh sağlığı hizmeti, yalnızca bu alanda yetkinleşmiş meslek mensupları tarafından sunulmalıdır. Aksi hem 1219 sayılı yasaya hem de tıbbi gerçeklere aykırı” dedi.
Yıldırım, Türkiye’de iş arayan çok sayıda PDR uzmanı, psikolog ve sosyal hizmet uzmanı bulunduğunu vurgulayarak “Bu alanlarda, ruh sağlığı dışındaki unvanlarla istihdam yaratılması mesleki rolleri kısıtlıyor, halk sağlığı açısından ciddi riskler doğuruyor” ifadelerini kullandı. Yıldırım, bu uygulamaların bireylerin inanç dünyalarını da etkileyebileceğine dikkat çekerek “Manevi danışmanlık adı altında yapılan yönlendirmeler; suçluluk duygusu, intihar riski, kendine zarar verme gibi ciddi sonuçlara neden olabilir. Bu durum, bireyin hem sağlık hakkına hem de ruhsal bütünlüğüne zarar verir. Bu bir halk sağlığı sorunudur, tıbben ve hukuken sakıncalıdır” dedi.
‘ETİK KURALLARA DAYANMALI’
Türk PDR Derneği Genel Başkan Vekili Prof. Dr. Metin Pişkin ise psikolojik danışma hizmetlerinin bireylerin sağlıklı gelişiminde kritik bir rol oynadığını belirtti. Pişkin, “Bu hizmetler bilimsel temellere ve etik kurallara dayanmalıdır. Aksi takdirde hem bireysel hem toplumsal zararlar ortaya çıkar” diye konuştu.
Türkiye’de binlerce PDR mezununun atanmayı beklediğini hatırlatan Pişkin sözlerini şöyle sürdürdü: “Öğrenci yurtlarından ceza infaz kurumlarına kadar pek çok alanda psikolojik desteğe ihtiyaç var. Devletin önceliği, bu alanlarda uzman yetişmiş insan gücünü istihdam etmek olmalıdır.”
